Szkic o wydarzeniach w Polsce podczas 2-giej wojny światowej; jednocześnie polemika na temat stereotypu "bohaterszczyzny". Prawdziwą „przepustką do kariery” stał się dla Załuskiego esej Siedem polskich grzechów głównych, wydany przez Czytelnika w 1962 r. Praca ta stanowiła ogromną polemikę z nurtem krytycznym wobec polskiej historii i patriotyzmu – zwolennikami pracy organicznej i pacyfizmu, twórcami Polskiej Szkoły Filmowej, niektórymi sceptycznymi wobec tradycji literatami (na czele z Witoldem Gombrowiczem i jego Trans-Atlantykiem). Według autoprezentacji Załuskiego, impulsem do napisania książki było wystawienie przez teatr studencki sztuki Ubu Król, dziejącej się w Polsce, czyli nigdzie.